ΝΕΡΟ- ΠΗΓΗ ΖΩΗΣ ΠΡΟΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ Τη μέθοδο της αφαλάτωσης του θαλασσινού νερού, ως αντίδοτο στην εκτεταμένη ανομβρία, προτείνουν οι ειδικοί, παράλληλα με τη χρήση νερού από τα επεξεργασμένα αστικά λύματα των βιολογικών καθαρισμών για πότισμα.
Στην Αλεξανδρούπολη ερευνητές εντοπίζουν προβλήματα στον υδροφόρο ορίζοντα από τοξικά απόβλητα...Όλα συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι το νερό θα αναδειχθεί ο χρυσός του 21ου αιώνα, με την Αυστραλία να στρέφεται στο ανακυκλωμένο, διυλισμένο νερό και τη Ρωσία να έχει αρχηγική θέση στη διαχείριση του "γαλάζιου χρυσού"...
Τη μέθοδο της αφαλάτωσης του θαλασσινού νερού, ως αντίδοτο στην εκτεταμένη ανομβρία, προτείνουν οι ειδικοί, τουλάχιστον για τα άνυδρα νησιά του Αιγαίου, όπου οι καταστροφικές συνέπειες της ξηρασίας αναμένεται να φανούν στον τουρισμό και την αγροτική παραγωγή.
«Σε περιοχές όπου το κόστος της αφαλάτωσης γίνεται ανταγωνιστικό, σε σχέση με τη μεταφορά νερού από υδροφόρες, η κατασκευή μονάδων αφαλάτωσης σαφώς και συμφέρει. Οι τεχνολογικές εξελίξεις στο συγκεκριμένο τομέα έχουν μειώσει το κόστος παραγομένου νερού κάτω από 0,5 ευρώ ανά κυβικό μέτρο.
Η τεχνολογία έχει προχωρήσει τόσο στις μέρες μας, που μας επιτρέπει να λειτουργούμε μία μονάδα αφαλάτωσης με τηλεχειριστήριο από χιλιόμετρα μακριά. Από τη Σύρο, για παράδειγμα, θα μπορούσαμε να ελέγχουμε μονάδες αφαλάτωσης σε γύρω νησιά», επισημαίνει ο κ. Γιώργος Τσακίρης, καθηγητής Εγγειοβελτιωτικών Έργων και Διαχείρισης Υδατικών Πόρων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Όσον αφορά το κόστος μεταφοράς νερού στις Κυκλάδες, αυτό πλησιάζει τα 8,21 ευρώ ανά κυβικό μέτρο, ενώ στα Δωδεκάνησα τα 4,8 ευρώ. Την ίδια ώρα, το κόστος ενός κυβικού μέτρου αφαλατωμένου νερού από τη θάλασσα δεν ξεπερνάει τα 0,8 ευρώ, συνυπολογίζοντας και τα έξοδα λειτουργίας και συντήρησης της μονάδας.
«Οι μονάδες αφαλάτωσης έχουν λειτουργία όλη τη διάρκεια του έτους, ανεξάρτητα από τις καιρικές συνθήκες και ειδικότερα από τις βροχοπτώσεις», επισημαίνει η κ. Αιμιλία Κονδύλη, επίκουρη καθηγήτρια στο τμήμα Μηχανολογίας του Τ.Ε.Ι. Πειραιά.
Σχετικά με την ποιότητα του νερού που παράγεται από αφαλάτωση, με την κατάλληλη επεξεργασία μπορεί η γεύση του να μη διαφέρει ιδιαίτερα από αυτή του γλυκού νερού.
«Επειδή από το αφαλατωμένο νερό απουσιάζουν τα άλατα, πρέπει να γίνεται ανάμιξη με ποσότητες υφάλμυρου νερού, ώστε να έχουμε ένα ικανοποιητικό επίπεδο γεύσης», συμπληρώνει ο κ. Τσακίρης.
Ωστόσο, υπάρχουν υποψίες, χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση, ότι η μακρόχρονη χρήση νερού, που δεν περιέχει άλατα δεν κάνει καλό στην υγεία.
Τα νησιά που αντιμετωπίζουν σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα λειψυδρίας είναι η Μήλος, η Φολέγανδρος, η Πάτμος η Σύμη, η Λέρος, τα Κουφονήσια, η Κίμωλος, η Ηράκλεια, η Σχοινούσα, η Μεγίστη. Όμως και στις υπόλοιπες Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα, ιδιαίτερα για το έτος 2007 αναμένονται μεγάλες ελλείψεις νερού.
«Αντιμετωπίζουμε τη μεγαλύτερη ξηρασία της τελευταίας επταετίας. Μάλιστα, περίπου το 60% των βροχοπτώσεων έπεσαν τον Οκτώβριο του 2006 υπό τη μορφή καταιγίδων, με αποτέλεσμα το νερό αυτό να χαθεί στη θάλασσα, επειδή δεν πρόλαβε να εισχωρήσει στον υδροφόρο ορίζοντα», επισημαίνει η κ. Μαρία Μιμίκου, διευθύντρια του Εργαστηρίου Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων στο Ε.Μ.Π.
«Από αυτή την εκτεταμένη ανομβρία τα νησιά του Αιγαίου πλήττονται περισσότερο, αφού πέρα από τη μείωση της αγροτικής παραγωγής, σφοδρό πλήγμα θα δεχθεί και ο τουρισμός, καθώς τα υδατικά αποθέματα στην περιοχή είναι ανύπαρκτα», λέει η κ. Μιμίκου.
«Στο τρίμηνο από το Νοέμβριο του 2006 έως και τον Ιανουάριο του 2007 είχαμε μόλις 130 χιλιοστά νερού στο Ηράκλειο Κρήτης και 46 στη Νάξο - ποσά ρεκόρ ανομβρίας. Η Νάξος είχε μόλις το 9% του ύψους της βροχής που πέφτει συνήθως τον Ιανουάριο. Τόσο κρίσιμο είναι το 2007 για τα υδατικό ισοζύγιο, όχι μόνο στα άνυδρα νησιά του Αιγαίου, αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα», λέει ο κ. Τσακίρης.
Από την άλλη η ενέργεια που απαιτείται για την παραγωγή ενός κυβικού μέτρου νερού σε μονάδα αφαλάτωσης δεν είναι καθόλου μικρή, αν λάβει κάποιος υπόψη του τα προβλήματα ηλεκτροδότησης, που αντιμετωπίζουν τα νησιά του Αιγαίου το καλοκαίρι.
Σε συνδυασμό μάλιστα με την ανομβρία που, όπως εκτιμούν οι ειδικοί, θα θέσει εκτός δικτύου τις υδροηλεκτρικές μονάδες παραγωγής ενέργειας, το πρόβλημα γιγαντώνεται.
«Μία καλή λύση, ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της λειψυδρίας σε συνδυασμό με τα ελλείμματα ενέργειας που παρουσιάζονται το καλοκαίρι στα νησιά, είναι οι μονάδες αφαλάτωσης που λειτουργούν με ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά στοιχεία», αναφέρει ο κ. Γιάννης Καλδέλλης, διευθυντής εργαστηρίου Ήπιων Μορφών Ενέργειας και Προστασίας Περιβάλλοντος στο Τ.Ε.Ι. Πειραιά.
Σε αυτές τις μονάδες, το κόστος παραγόμενου νερού από τη θάλασσα φτάνει τα 3-4 ευρώ ανά κυβικό μέτρο, ενώ ταυτόχρονα δεν αντλείται ρεύμα από το επιβαρημένο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες δίκτυο.
«Με δύο τέτοιες μονάδες αφαλάτωσης που παράγουν από 1.000 κυβικά μέτρα νερό, θα μπορούσαμε να καλύψουμε τις ανάγκες των Κυκλάδων τον Αύγουστο», αναφέρει ο κ. Καλδέλλης.
Ένα μειονέκτημα των μονάδων αφαλάτωσης είναι τα απόβλητα άλμης, που δημιουργούνται κατά την επεξεργασία του θαλασσινού ή του υφάλμυρου νερού, τα οποία διοχετεύονται, χωρίς να υπάρχουν περιοριστικά μέτρα από την πολιτεία και καταστρέφουν τη θαλάσσια χλωρίδα και πανίδα.
«Στην Κύπρο, όπου μπήκαν σε λειτουργία οι μονάδες παραγωγής 40.000 κυβικών μέτρων την ημέρα ή στη Σαουδική Αραβία, όπου υπάρχουν οι μεγαλύτερες μονάδες στον κόσμο, έπειτα από χρόνια δημιουργήθηκε τεράστιο πρόβλημα από τα απόβλητα άλμης, που διοχετεύονταν στη θάλασσα.
Καταστράφηκε όλη η θαλάσσια πανίδα και χλωρίδα σε ακτίνα αρκετών χιλιομέτρων από τις μονάδες αφαλάτωσης», αναφέρει η κ. Ευτυχία Τζεν, Μηχανολόγος Μηχανικός στο Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Ωστόσο, περισσότερα από ένα εκατομμύριο κυβικά μέτρα νερού - που προέρχεται από τις μονάδες βιολογικών καθαρισμών, που λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα - καταλήγουν καθημερινά στη θάλασσα, ενώ θα μπορούσε να χρησιμοποιηθούν για το πότισμα χιλιάδων στρεμμάτων καλλιεργειών και αστικού πρασίνου.
Τέτοιες πρακτικές εφαρμόζονται εδώ και χρόνια στην Ισπανία, το Μαρόκο, την Τυνησία, την Ιαπωνία, τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, το Μεξικό και σε άλλες χώρες.
Έρευνες και πειράματα από ελληνικά πανεπιστήμια και άλλα ιδρύματα για την επαναχρησιμοποίηση υγρών αστικών λυμάτων, απέδειξαν ότι το νερό που βγαίνει από τους βιολογικούς καθαρισμούς είναι κατάλληλο για το πότισμα αρκετών ειδών φυτών - αν και όχι όλων.
Ενδεικτική είναι η έρευνα από το Τμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, επικεφαλής της οποίας είναι ο λέκτωρ Ιωάννης Καλαβρουζιώτης.
Τα αποτελέσματά της δείχνουν ότι θα μπορούσε να εξοπλιστούν τα κτίρια με διπλές σωληνώσεις, προκειμένου το επεξεργασμένο νερό από τα αστικά λύματα να συγκεντρώνεται στο πάνω μέρος των κτιρίων και έπειτα να διοχετεύεται στο εσωτερικό τους, για να χρησιμοποιηθεί για πότισμα.
«Είναι μια γενική αρχή που θα μπορούσε να εφαρμοστεί με πολλές παραλλαγές», λέει ο κ. Καλαβρουζιώτης.
Και συνεχίζει: «Για παράδειγμα, ένας τρόπος συγκέντρωσης των επεξεργασμένων λυμάτων είναι υπογείως, κάτω από μια πλατεία. Από εκεί, με ένα παράλληλο σύστημα σωληνώσεων μπορεί να γίνει η τροφοδοσία μεγάλων συγκροτημάτων κτιρίων. Τέτοιος τρόπος μεταφοράς των επεξεργασμένων λυμάτων μπορεί να εφαρμοστεί όπου οι μονάδες βιολογικού καθαρισμού δεν είναι μακριά από την πόλη, όπως το Μεσολόγγι, η Κέρκυρα, το Ξυλόκαστρο».
Για την ώρα πάντως στην Ελλάδα τέτοιες εφαρμογές σε πόλεις δεν έχουν γίνει, παρά μόνο πειράματα από επιστημονικές ομάδες.
Βέβαια για να ισχύσουν όλα αυτά, τονίζουν οι ειδικοί, πρέπει πρώτα απ' όλα να έχει εξεταστεί μια σειρά παραμέτρων, ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα επεξεργασμένα λύματα δε θα προκαλέσουν βλάβες στις σωληνώσεις.
Η ίδια εργασία δείχνει ότι πολλά είδη φυτών θα μπορούσαν να ποτιστούν με επεξεργασμένα αστικά λύματα - πεύκα, ευκάλυπτοι, γεράνια, πλατάνια, μυρτιές, μανόλιες.
¶λλες έρευνες του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικών Ερευνών δείχνουν ότι πολλές καλλιέργειες, ανάμεσά τους ζαχαρότευτλα, καλαμπόκι, βαμβάκι, κριθάρι, ήλιο, θα μπορούσε να ποτιστούν με επεξεργασμένα απόβλητα, χωρίς να προκληθούν προβλήματα στα φυτά ή τα εδάφη.
Μελέτη πραγματοποιείται αυτό τον καιρό από τον κ. Καλαβρουζιώτη και για την πιλοτική επαναχρησιμοποίηση υγρών αποβλήτων στη Λακωνία και την Αργολίδα για πότισμα καλλιεργειών.
Όμως, πέρα από όλους αυτούς τους προβληματισμούς για την εύρεση λύσεων, με στόχο την αποδοτικότερη χρήση νερού, οι ερευνητές διαπιστώνουν και συγκεκριμένα προβλήματα στην ποιότητα του νερού.
Ειδικοί από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου μιλούν για τοξικά απόβλητα, που εντοπίζονται στην ευρύτερη περιοχή της Αλεξανδρούπολης και απειλούν τη δημόσια υγεία. Τα δεδομένα αυτά προκύπτουν έπειτα από πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στα εγκαταλειμμένα μεταλλεία Κίρκης και στην κοίτη γειτονικού ποταμού, όπου καταλήγουν επικίνδυνες χημικές ουσίες μέσω των βρόχινων νερών.
Τα ευρήματα της έρευνας του καθηγητή στο γερμανικό πανεπιστήμιο Κυριάκου Αρίκα, που είναι ελληνικής καταγωγής, δείχνουν ότι οι συγκεντρώσεις τοξικών μετάλλων, όπως είναι ο μόλυβδος, ο ψευδάργυρος, το αρσενικό, το κάδμιο, αλλά και ενώσεις κυανίου, έχουν εξαπλωθεί, μέσω της κοίτης του ποταμού Ειρήνη, έως και γύρω από την πρωτεύουσα του Νομού Έβρου. Σύμφωνα με τη μελέτη, η επιφάνεια του εδάφους γύρω από τις εγκαταστάσεις του μεταλλείου είναι άκρως επιβαρημένη, καθώς οι συγκεντρώσεις των τοξικών μετάλλων ξεπερνούν έως και 1.850 φορές τα ανώτατα επιτρεπτά όρια , ενώ κατά μήκος της κοίτης του ποταμού, που εκβάλλει ανατολικά της Αλεξανδρούπολης, οι συγκεντρώσεις είναι έως και 1.270 φορές πάνω από τα οριακά δεδομένα.
Στην περιοχή των εγκαταλειμμένων εγκαταστάσεων των μεταλλείων Κίρκης έχουν εντοπιστεί εκατοντάδες τόνοι αποβλήτων με υψηλή περιεκτικότητα σε μόλυβδο, ψευδάργυρο, κάδμιο και αρσενικό, καθώς και πλήθος κατεστραμμένων σκευασμάτων χημικών, μεταξύ των οποίων και κυανίου.
Τα βαρέλια παρουσιάζονται οξειδωμένα σε ιδιαίτερα προχωρημένο βαθμό και, σύμφωνα με εκτιμήσεις, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα.
Όπως δηλώνει ο δρ Κυριάκος Αρίκας, τα τοξικά απόβλητα στις κατεστραμμένες λεκάνες εναπόθεσης, οι οποίες παρουσιάζουν ρήγματα, τα υπολείμματα μεταλλευτικών συμπυκνωμάτων και οι σωροί ακατέργαστου μεταλλεύματος απειλούν άμεσα τη δημόσια υγεία.
«Όλα αυτά είναι εκτεθειμένα στα βρόχινα νερά και αποτελούν διαρκή πηγή τοξικών ουσιών, που μεταφέρονται στον παρακείμενο ποταμό Ειρήνη. Οι επιπτώσεις σε ανθρώπους και ζώα, στις καλλιέργειες και την κτηνοτροφία από τις διαρροές τοξικών διαλυμάτων στον υδροφόρο ορίζοντα είναι αναπόφευκτες», τονίζει ο δρ Αρίκας.
Σύμφωνα με τη μελέτη, από δειγματοληψίες που έγιναν σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις γύρω από το εργοστάσιο και νότια του ποταμού Ειρήνη, στην καμπή της κοίτης, εμφανίζονται επίσης υψηλές συγκεντρώσεις σε τοξικά στοιχεία, τα οποία πλέον μπορεί να περνούν στη διατροφική αλυσίδα.
Συγκεκριμένα οι χημικές αναλύσεις από τα καλλιεργήσιμα εδάφη κοντά στο εργοστάσιο κατέδειξαν 29 φορές περισσότερο μόλυβδο από το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο, 14πλάσιο ψευδάργυρο και 38πλάσιο κάδμιο.
Πολύ κοντά στον ποταμό Ειρήνη λειτουργούν τρεις γεωτρήσεις για πόσιμο νερό στους οικισμούς Αμφιτρίτη και Μαΐστρος του Δήμου Αλεξανδρούπολης.
100 μέτρων από την κοίτη, ενώ η τρίτη ακριβώς δίπλα στο ποτάμι.
«Οι αρμόδιες υπηρεσίες διαχείρισης υδατικών πόρων και διαφύλαξης της δημόσιας υγείας γνωρίζουν τους κινδύνους επιβάρυνσης του νερού αυτών των γεωτρήσεων από τα μεταλλευτικά απόβλητα του μεταλλείου Κίρκης. Και καλούνται από αυτή τη μελέτη να απαντήσουν στα εξής δύο ερωτήματα: Πρώτον, κατά πόσον εκπληρούνται οι προδιαγραφόμενοι όροι ελέγχου ποιότητας νερών, ειδικά κατά τα τελευταία 30 χρόνια, από την έναρξη των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων στην Κίρκη; Δεύτερον, πώς δικαιολογούνται οι τελευταίες πληροφορίες ότι στις αναλύσεις ρουτίνας ελέγχου νερού των γεωτρήσεων από το αρμόδιο εργαστήριο στην Αλεξανδρούπολη δε συμπεριλαμβάνονται τοξικά στοιχεία, όπως ο μόλυβδος, το αρσενικό και το κάδμιο; Έχω στείλει από τις 11 Ιανουαρίου του 2007 περίπου 12 επιστολές στις τοπικές αρχές, θέτοντας αυτά τα ερωτήματα, έστειλα τη μελέτη μέχρι και στον κ. Σταύρο Δήμα, τον επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον, αλλά ακόμα δεν έχω λάβει απολύτως καμία απάντηση», λέει ο δρ Αρίκας.
Όλα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το νερό θα αποδειχθεί ο χρυσός του 21ου αιώνα. Η Αυστραλία αποτελεί ένα παράδειγμα, η οποία αν και έχει πολλά χρυσωρυχεία, δεν έχει νερόΎστερα από μια μακρά περίοδο ξηρασίας, οι αρχές της χώρας προετοιμάζουν τους πολίτες στην ιδέα ότι αργά ή γρήγορα θα αναγκαστούν να πίνουν νερό, που θα προέρχεται από τους υπονόμους.
Το νερό που θα πίνουν οι Αυστραλοί, αν συνεχιστεί η παρατεταμένη ξηρασία, που είναι η χειρότερη των 100 τελευταίων ετών, θα είναι ανακυκλωμένο νερό από τους υπονόμους.
Λόγω της ξηρασίας, όλη η Αυστραλία θα καταλήξει να πίνει ανακυκλωμένο διυλισμένο νερό» λέει ο Πίτερ Μπίτι, πρωθυπουργός του κρατιδίου του Κουίνσλαντ. «Είναι δυσάρεστες αυτές οι αποφάσεις, αλλά δεν υπάρχει επιλογή: ή πίνεις νερό ή πεθαίνεις. Είναι ρευστό χρυσάφι, ζήτημα ζωής ή θανάτου», τονίζει ο ίδιος.
Ο Μπίτι ανακοίνωσε ότι οι κάτοικοι του δεύτερου μεγαλύτερου κρατιδίου της χώρας θα είναι οι πρώτοι που θα πιουν ανακυκλωμένο νερό από τους υπονόμους. Μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεται αποκρουστικό, αλλά είναι μια μέθοδος, που ήδη εφαρμόζεται στο Ισραήλ, τη Σιγκαπούρη, τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και σε μερικά μέρη της Ευρώπης.
Όμως οι Αυστραλοί ήταν απροετοίμαστοι. Ο πρωθυπουργός της χώρας Τζον Χάουαρντ και ο υπουργός Περιβάλλοντος Μάλκομ Τέρνμπουλ υποστήριξαν αμέσως την απόφαση του πρωθυπουργού του Κουίνσλαντ.
«Υποστηρίζω ένθερμα την ανακύκλωση» δήλωσε στις 29 Ιανουαρίου 2007 ο Χάουαρντ.«Ο Μπίτι έχει δίκιο και συμφωνώ απολύτως μαζί του».
Τα άλλα πέντε κρατίδια και τα δύο εδαφικά διαμερίσματα της Αυστραλίας έχουν απορρίψει τη χρήση ανακυκλωμένου πόσιμου νερού, προτιμώντας την αφαλάτωση θαλασσινού νερού ή τις γεωτρήσεις.
Ο Μπίτι είχε υποσχεθεί τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το θέμα, αλλά θεώρησε ότι ήταν επιτακτική ανάγκη να αρχίσει το συντομότερο δυνατό η κατασκευή εργοστασίων ανακύκλωσης νερού.
Σύμφωνα με την υπηρεσία ύδρευσης του Κουίνσλαντ, οι ποσότητες νερού που εισέρευσαν στους ταμιευτήρες του κρατιδίου το Δεκέμβριο του 2006 ήταν 80% λιγότερες από ό,τι το 2004, την πιο «στεγνή» χρονιά.
Υπολογίζεται ότι μέσα σε δύο χρόνια η έλλειψη πόσιμου νερού θα είναι απελπιστική.
Πάντως ο Μάικ Ραν, πρωθυπουργός του κρατιδίου της Νότιας Αυστραλίας, και ο Μόρις Ιέμα, πρωθυπουργός της Νέας Νότιας Ουαλίας, έχουν απορρίψει το σχέδιο του Κουίνσλαντ.
Ο Ραν αποδέχεται τη χρήση ανακυκλωμένου νερού μόνο για άρδευση.
Στη Σιγκαπούρη λειτουργούν δύο μονάδες ανακύκλωσης νερού, που προμηθεύουν τους ταμιευτήρες με το 1% της καθημερινής χρήσης.
Η ανακύκλωση νερού επιτυγχάνεται με ένα συνδυασμό αντίστροφης διαπίδυσης και απολύμανσης με υπεριώδη ακτινοβολία. Με την αντίστροφη διαπίδυση, το νερό των αποβλήτων διέρχεται μέσα από πυκνές μεμβράνες, που φιλτράρουν τα άλατα και άλλα υλικά, αλλά επιτρέπουν τη διέλευση των μορίων του.
Το νερό των αποβλήτων ανακυκλώνεται και χρησιμοποιείται στο πότισμα πάρκων και γηπέδων εδώ και δεκαετίες. Η συμπληρωματική χρήση του ως πόσιμου νερού είναι το επόμενο βήμα, προκειμένου να μην εξαντληθούν οι διαθέσιμες ποσότητες πόσιμου νερού.
Πέρα από τους ψυχολογικούς παράγοντες, που αποτελούν το κύριο μειονέκτημα του ανακυκλωμένου νερού, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα προγράμματα καθαρισμού του νερού καταναλώνουν πολλή ενέργεια.
Σε ό,τι αφορά την ποιότητά του, σε άτυπη έρευνα που έγινε, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπόρεσαν να ξεχωρίσουν το ανακυκλωμένο από το κανονικό νερό.
Ωστόσο πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι αργά ή γρήγορα στον αιώνα μας ο «γαλάζιος χρυσός» θα αξίζει περισσότερο ακόμη και από το «μαύρο χρυσό».
Και όταν μιλάμε για «γαλάζιο χρυσό» εννοούμε το νερό.
Και σε αυτόν τον τομέα είναι τόσος ο φυσικός πλούτος της Ρωσίας, που μπορεί να την αναδείξει σε μοναδική υπερδύναμη.
Η Ρωσία είναι μια ενεργειακή υπερδύναμη.
Βρίσκεται «καθισμένη» πάνω σε τεράστια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Όμως δεν είναι μόνο αυτό. Τα αποθέματα πόσιμου νερού, που βρίσκονται στην απέραντη επικράτειά της, θα έφταναν για να ξεδιψάσουν δύο πλανήτες: χιλιάδες ποτάμια, εκατομμύρια λίμνες, απέραντα έλη, όσα δεν έχουν η Ιταλία, η Ισπανία και η Γαλλία μαζί.
Αν συνυπολογίσουμε τα νερά του υπεδάφους και των πάγων, τα αποθέματα νερού της Ρωσίας ξεπερνούν τα 197 κυβικά χιλιόμετρα.
Κι αν θελήσουμε να υπολογίσουμε την αξία τους σε χρήμα, αυτή ξεπερνάει τα 800 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο.
Επειδή αργά ή γρήγορα το νερό θα γίνει το πετρέλαιο της νέας χιλιετίας, τα μεγαλεπήβολα σχέδια του Κρεμλίνου γίνονται ακόμη πιο φιλόδοξα, καθώς ο φυσικός πλούτος της αυξάνει την πολιτική της επιρροή, ιδιαίτερα στις γειτονικές της χώρες στην Κεντρική Ασία, που είναι γεμάτες ερήμους και πλήττονται από ξηρασία.
Έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών προβλέπει ότι «έως το 2050 περίπου δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να μείνουν χωρίς πόσιμο νερό».
Η γλώσσα των αριθμών αποκαλύπτει το «στρες του νερού».
Για την παραγωγή ενός κιλού ρυζιού χρειάζονται 2-5 χιλιάδες λίτρα νερού. Για την παραγωγή της ποσότητας του φαγητού που τρώει κατά μέσο όρο ένας άνθρωπος την ημέρα χρειάζονται 3.000 λίτρα νερού
Όταν πια το νερό θα αρχίσει να σπανίζει, χάρη στα αναρίθμητα αποθέματά της, η Ρωσία θα γίνει «λίντερ» στην τροφική αλυσίδα.
Αρκεί να κατασκευάσει μερικούς αγωγούς σαν κι αυτούς με τους οποίους διοχετεύει σήμερα το φυσικό της αέριο σε πολλές χώρες της Ευρασίας.
Οι χώρες που έχουν πενιχρά αποθέματα νερού, ιδιαίτερα οι πρώην «δορυφόροι» της, θα υποφέρουν χωρίς τη βοήθεια της Ρωσίας.
Οι Ρώσοι έχουν ξαναβγάλει από το ράφι ένα παλιό σοβιετικό σχέδιο για την εκτροπή μεγάλων ποταμών της Σιβηρίας, που εκβάλλουν στον Αρκτικό, με σκοπό τη διοχέτευση των νερών τους στις διψασμένες χώρες της Κεντρικής Ασίας.
Ο Ανατόλι Μπαρκόφσκι, διευθυντής εξωτερικών σχέσεων στο Ινστιτούτο Οικονομίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, λέει: «Πρέπει πρώτα να λύσουμε μια σειρά από προβλήματα: πώς και πόσο νερό μπορεί να διοχετευτεί χωρίς να προκληθούν βλάβες στο περιβάλλον. Κατόπιν θα μπορέσουμε να ξεδιψάσουμε τους διψασμένους».
ΠΗΓΕΣ
Εργαστήριο Υδρολογίας και αξιοποίησης Υδάτινων πόρων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου
Εργαστήριο Ήπιων Μορφών Ενέργειας και Προστασίας Περιβάλλοντος των Τ.Ε.Ι. Πειραιά
Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών ΕνέργειαςΤμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικών Ερευνών
Τα Νέα
Απο το
http://www.minpress.gr
